Kolon ve rektum kanserleri kalıtsal mıdır?

Kalın bağırsak kanserli hastaların %70 kadarında herhangi bir aile hikayesi bulunmazken %10 kadarında kalıtsal genetik bir temel, %20 kadarında ailesel geçiş söz konusudur. Burada kalıtsallık ile ailesel geçiş kavramlarının farklı kavramlar olduğunu vurgulamak gerekmektedir. Kalıtsal olan bireylerde genetik bir bozukluk tanımlanabilirken, ailesel olanlarda tanımlanabilen bir genetik bozukluk olmadığı halde kalın bağırsak kanseri görülür.

Ailede hangi bulgular varsa kolon ve rektum kanseri riskiniz artar?

• Kalın bağırsakta çok sayıda polip olan (>100 adet) akraba (familyal adenomatöz polipozis [FAP]).
  • Sizde de aynı tablo çıkarsa kolon kanseri riski %100
• Riskli polip saptanmış 1. derece akraba (2 kat artmış kanser riski).
• Biri 1.derece akraba olmak üzere en az 3 akrabada (bu kişiler 2 nesilden olmalı: anne-oğul, dayı-yeğen gibi) aşağıdaki kanser türlerinden bir veya birkaçının bulunması.
  • Kalın bağırsak kanseri (%90’a varan risk),
  • Rahim (endometrium) kanseri,
  • Mide kanseri,
  • Yumurtalık (over) kanseri,
  • İdrar yolu kanseri,
  • Mesane kanseri,
  • Meme kanseri,
  • İnce bağırsak kanseri,
  • Pankreas kanseri.
• 50 yaşından önce kolon kanseri tanısı almış akraba varlığı.

Bu kriterler kolon kanserinin genetik ya da ailesel geçişli olduğunu ve sizin de riskinizin arttığını gösterir. Bunların varlığında bir hekime başvurarak gerekli tetkikler yaptırılmalıdır. Ailede hiç kanser olmadığı halde 1.derece akrabanızda (anne, baba, çocuk) kalın bağırsak kanseri saptanırsa sizin de riskiniz 2-3 kat artacağı için tarama yapılması gerekmektedir.