Kolon ve Rektum Kanseri Ameliyatına Hazırlık
Kolon ve rektum kanseri tanısı almış hastalarda beslenme ciddi oranda bozulmadığından fiziksel durumları pek etkilenmese de ameliyat sonrası komplikasyonların daha fazla görülüyor olması hastaların ameliyat öncesi ciddi bir şekilde hazırlanmasını zorunlu kılmaktadır. Gerek bilimsel verilerden gerekse tecrübelerden biliyoruz ki tam anlamıyla hazır olmayan bir hastaya kanser cerrahisi uygulanması ameliyatın başarısını düşürebilir ve ameliyattan sonra komplikasyon ve ölüm gibi sorunların artmasına yol açabilir.
Kolorektal kanser ameliyatlarına hazırlıkta temel basamaklar aşağıda özetlenmiştir
- Hasta bilgilendirme
- Ameliyat öncesinde, ameliyat sırasında ve sonrasında gelişebilecek tüm durumlar hakkında ilgili anestezi ve cerrahi ekibi tarafından ayrıntılı bilgi verilmelidir.
- Hastanın fiziksel ve psikolojik hazır olma hali için en önemli aşamalardan biridir.
- Sigara bırakılması
- 4-8 hafta önce bırakılması idealdir. Ameliyat gününe 4-8 haftadan daha kısa süre kalmış olsa da bırakılması önerilir.
- Alkol bırakılması
- 4 hafta kadar önce bırakılması önerilir. Daha kısa süreli bırakma da fayda sağlar.
- Anemi (kansızlık) düzeltilmesi
- Kan takılması ya da demir serumu verilerek düzeltilmesi
- Ameliyattan 10 gün kadar önce derim serumu takılmasının olumlu sonuçları bilimsel verilerle gösterilmiştir.
- Beslenme (özel beslenme ürünü başlanması)
- Gerek görüldüğünde 7-10 gün kadar özel ürün tüketilmesi önerilir.
- Tüm hastalara ameliyata kadar lif ve protein ağırlıklı beslenme önerilir. Şeker ve yağdan uzak durulması önemlidir.
- Stoma eğitimi (kolorektal kanserlerde)
- Kolon ya da rektum kanseri cerrahisi planlanan ve dolayısıyla ostomi açılması gerekebilecek hastalara stoma hemşiresi ya da kolorektal cerrah tarafından stoma hakkında ayrıntılı bilgi verilmeli ve karın duvarında uygun bölgeye işaretleme yapılmalıdır.
- Kolon temizliği
- Ameliyat öncesi cerrahın tercihine göre uygulanabilir. Bilimsel literatürde kolon temizliği ile ilgili net bir görüş bulunmamaktadır. Son yıllarda ameliyat öncesi bağırsağın özel çözeltiler ve lavman ile temizlenmesinin ve ağızdan antibiyotik uygulanmasının enfeksiyon oranları üzerine olumlu etkisi olabileceğine dair veriler yayınlanmıştır. Bağırsak temizliği yapılmasının laparoskopik ya da robotik cerrahi uygulanacak hastalarda ameliyatı kolaylaştırıcı etkisi olabileceğinden birçok ekip ameliyat öncesi bağırsak temizliği uygulamaktadır.
- Pıhtı (emboli) riskine karşı tedbirler
- Kanser cerrahisi öncesi ve sonrası her hastaya varis çorabı ve kan sulandırıcı iğne uygulanmalıdır. Ameliyat sonrası 3 hafta boyunca bu tedbirlerin devam ettirilmesi önerilmektedir.
- Psikolojik destek
- Psikoonkoloji ile ilgilenen psikiyatrist tarafından değerlendirme önerilmektedir. Kanser tanısı almış bireylerin fiziksel sağlıkları kadar ruhsal sağlıkları da önemli olduğundan tedavi uyumunu ve başarısını arttırmak amacıyla psikiyatrik / psikolojik destek alınması katkı sağlamaktadır.