Gastrointestinal stromal tümör (GIST) nedir?

Yemek borusundan anüse kadar sindirim sisteminin herhangi bir noktasında gelişebilen nadir bir tümör çeşididir. Sindirim sistemi tümörlerinin yalnızca %1 kadarını Gastrointestinal stromal tümör(GIST) oluşturmaktadır. Genellikle iyi huylu tümör davranışı gösterseler de bir kısmı saldırgan tavır göstererek vücuda yayılabilir. En sık görüldüğü organ mide (%40-60) olup ince bağırsaklarda (%25-30), on iki parmak bağırsağında (duodenum) (%5), kalın bağırsaklarda (%5-15) ve özofagusta da (<%1) görülebilir.

GIST kitlelerinin %15 kadarı endoskopi ya da radyolojik incelemede rastlantısal olarak bulunurken büyük çoğunluğu belirti oluşturur:

• Gizli ya da belirgin mide/bağırsak kanaması, kansızlık
• Karın ağrısı
• Akut batın
• Karında ele gelen kitle

Tanıda endoskopi, bilgisayarlı tomografi, endoskopik ultrason, MR inceleme gibi tetkiklerden yararlanılabilir. Bir kısım hastada ise ciddi kanama, akut batın gibi nedenlerle acil şartlarda yapılan ameliyat ile tanı konabilmektedir.

Tedavisi kitlenin cerrahi yöntemle çıkarılmasıdır. Kanserden farklı olarak bulunduğu organı geniş çıkarmak yerine sadece GIST lezyonunu 1-2cm sağlam sınırla çıkarmak yeterli olmaktadır. Tecrübeli ellerde ve uygun vakalarda kitle laparoskopik cerrahi ile başarılı şekilde çıkarılabilir. Bazı hastalarda ameliyat öncesi kitle küçültücü ilaç tedavisi (imatinib, sunitinib) uygulanabilmektedir.

Kansere göre GIST lezyonları daha iyi seyir gösterse de bulunduğu organa, tümör boyutuna, çoğalma hızına (mitoz) ve tümör rüptürü (patlama) olup olmamasına göre farklı seyir gösterebilir.