Mide kanseri kalıtsal mıdır?
Mide kanserlerinin sadece %1-3 kadarı kalıtsaldır. Genetik değişiklik gösterilemediği halde bazı ailelerde yoğun olarak görülebilir. Bu hastalar da dahil edildiğinde oran toplamda %10 kadar olmaktadır. Ailesinde mide kanseri olan bir bireyin normal bir bireye kıyasla mide kanseri olma riski 3 kat daha fazladır.
Kalıtsal olarak aktarılan mide kanserlerinde şimdiye kadar 3 sendrom tanımlanmıştır. Bunlar; herediter diffüz gastrik kanser, mide proksimal polipozisi ile gastrik adenokarsinom ve familyal intestinal mide kanseri sendromlarıdır. Bu 3 sendromu tanımak için belli kriterler tanımlanmış olup sadece herediter diffüz gastrik kanser için genetik mutasyon ortaya konabilmiştir.
Herediter diffüz gastrik kanser
Genellikle ileri evrede tanı konabilen, oldukça agresif seyreden ve olumsuz prognoza sahip tümörler görülür. E-cadherin isimli proteini kodlayan Cadherin-1 (CDH1) gen mutasyonu birçok hastada görülür. Otomozal dominant olarak kalıtılan bu sendromda taşlı yüzük hücreli mide kanseri ve lobüler meme kanseri sıklıkla görülür.
Bu ailelerde mide kanseri için yaşam boyu artmış risk olsa da en sık 38 yaş civarı görülür. Seksen yaşına kadar mide kanseri riski %55-70 arasında, lobüler meme kanseri riski ise %40 kadar bildirilmektedir.
Dolayısıyla herediter diffüz gastrik kanser sendromu olan ailelerde 20-30 yaşlarında profilaktik total gastrektomi (kanser gelişmeden midenin tamamının alınması) önerilir.
Aşağıda sıralı kriterlerden herhangi birine sahip ailelerde Herediter diffüz gastrik kanser sendromundan şüphelenilmelidir:
- Ailede 2 veya daha fazla kişide mide kanseri olup bunlardan birinin diffüz tip kanser olması ve kişinin 50 yaşından küçük olması
- Ailede yaştan bağımsız olarak birinci ya da ikinci derece akrabalarda, 3 veya daha fazla bireyde diffüz tip mide kanseri görülmesi
- Ailesinde hiç kanser olmasa da 40 yaştan daha genç yaşta diffüz tip mide kanseri görülmesi
- Kendisinde ya da ailesinde 50 yaşından önce tanı konmuş diffüz tip mide kanseri ve lobüler meme kanseri olması
İlk 3 kriterden birine sahip olan bireylerde CDH1 gen mutasyonu, son kritere sahip bireylerde ise CTNNA1 gen mutasyonu için tarama yapılmalıdır.
Familyal intestinal mide kanseri
Midede polipler olmadan intestinal tip mide kanserinin görüldüğü bir sendromdur. Otozomal dominant olarak kalıtım görülür. Tanımlanabilmiş bir genetik mutasyon bulunmamaktadır.
- Aşağıda kriterlerden birine sahip ailelerde Familyal intestinal mide kanseri sendromundan şüphelenilmelidir:
- Birinci ya da ikinci derece akrabalarında 2 ya da daha fazla kişide mide kanseri olması ve bunların en az birinin 50 yaşından genç olup intestinal tip mide kanseri olması
- Yaştan bağımsız olarak birinci ya da ikinci derece akrabalarda 3 ya da daha fazla intestinal tip mide kanseri görülmesi
Mide proksimal polipozisi ile gastrik adenokarsinom
Otozomal dominant kalıtım görülür. Dünya genelinde çok az sayıda ailede bu sendrom tanımlanmış olup sadece birkaç ailede APC geninde belli mutasyonlar görülmüştür. Bunun dışında bu sendrom için özgün bir mutasyon tanımlanmamıştır.
Aşağıda kriterlere sahip bireylerde mide proksimal polipozisi ile gastrik adenokarsinom sendromundan şüphelenilmelidir:
- Duodenum ve kolonda polip olmadan mide gövde ve fundusunda polip görülmesi
- Mide üst kısmında 100’den fazla polip görülmesi ya da sendrom bilinen hastanın yakınında 30’dan fazla mide polibi görülmesi
- Otozomal dominant kalıtım olması
- Mide fundus poliplerinin bir kısmında displazi görülmesi
Bu 3 sendrom dışında Lynch sendromu, Familyal adenomatöz polipozis (FAP) sendromu, Li-Fraumeni sendromu, Peutz-Jeghers sendromu, juvenile polyposis sendromu, Herediter meme ve over kanseri sendromu, PTEN hamartoma tümör (Cowden) sendromu olan ailelerde de az da olsa mide kanseri görülebilir.
